برخی مسئولان عقل فرهنگی ندارند/ استفاده از فناوری و هوش مصنوعی بدون پیوست فرهنگی مضر است
آیت الله اراکی با تصریح بر این که تکنولوژی و فناوری گاهی وسیله انتقال فرهنگ است و بر این اساس، هنر حاکمیت این است که در فناوری به گونه ای تصرف کند که بتواند از آن به نفع فرهنگ خودی بهره ببرد تاکید کرد: بر اساس متون دینی، همه تولیدات ما باید دارای اتقان، کمال و زیبایی بوده و عملا از پیوست فرهنگی برخوردار باشد.
به گزارش روابط عمومی دفتر آیت الله اراکی، ایشان که امروز در جمع برخی اساتید و طلاب در موسسه عالی فقه و علوم اسلامی تحت اشراف مقام معظم رهبری قم سخن می گفت با تبریک ایام سالگرد ولادت مبارک حضرت حجت بن الحسن العسکری (ع) اظهار کرد: برخی احکام شرعیه مانند نماز و روزه، چه در شرایط حاکمیت حاکم اسلامی و یا در شرایط غیر آن، باید مورد توجه مومنان قرار داشته باشد که به آن احکام فقه خرد گفته می شود.
وی ادامه داد: البته در ظل حاکمیت حاکم مبسوط الید، گاهی احکام بر اساس رفتارهای اجتماعی متفاوت می شود.
آیت الله اراکی با بیان این که اراده انسان است که شخصیت او را می سازد و بر این اساس انسان باید پاسخگوی رفتارهای ارادی خود باشد گفت: مدیریت جامعه یعنی مدیریت منافع و مصالح اجتماعی که همان معنای ولایت است.
وی افزود: گاهی دو حکم شرعی برای حاکم شرع در تزاحم قرار می گیرد که از آن جمله می توان به مسائل مدیریت شهری و تزاحم بین مصلحت فردی و مصالح اجتماعی اشاره کرد که در این جا، حاکم بر اساس معیارها، مصلحت نهایی را تعیین می کند.
آیت الله اراکی اضافه کرد: ممکن است تکنولوژی و ابزارهای نوپدید مانند هوش مصنوعی منافع زیادی برای برخی افراد داشته باشد؛ ولی حاکم در هر صورت موظف به مدیریت این ابزارها برای حفظ منافع اجتماعی است تا امکان سوء استفاده دشمنان برای آسیب رساندن به فرهنگ عمومی و مانند آن از بین برود.
وی در این باره تصریح کرد: بنابراین حاکمیت، مسئول تامین مصالح جمعی هر جامعه است.
ایشان سپس به تشریح موضوع هویت و فرهنگ پرداخت و گفت: بدن هر فرد، شکل و هیئتی ظاهری دارد ولی هر انسان بهره مند از روح هم هست که از آن جا که هیئت روحی هر انسان یا همان هویت و فرهنگ انسانی، مهم تر از هیئت ظاهری است؛ باید مورد توجه قرار گیرد.
آیت الله اراکی خاطر نشان کرد: باید توجه داشت که مسائل ظاهری مانند خوردنی ها، آشامیدنی ها، پوشیدنی ها و مانند آن هم می تواند هیئت باطنی یا همان هویت و فرهنگ انسان را تحت تاثیر قرار دهد و از این رو است که فقها، تشبه به کفار را نیز دارای اشکال می دانند.
وی همچنین تصریح کرد: تکنولوژی و فناوری گاهی وسیله انتقال فرهنگ است و بر این اساس، هنر حاکمیت این است که در تکنولوژی به گونه ای تصرف کند که بتواند از آن به نفع فرهنگ خودی بهره ببرد.
ایشان با ابراز تأسف از عدم بهره مندی برخی مسئولان از عقل فرهنگی گفت: بر اساس برخی روایات مانند «رحم الله امرئ عمل عملا فاتقنه»، «رحم الله امرئ عمل عملا فاکمله» و «رحم الله امرئ عمل عملا فاحسنه»، تولیدات ما باید دارای اتقان، کمال و زیبایی بوده و عملا از پیوست فرهنگی برخوردار باشد.
آیت الله اراکی عنوان کرد: باید توجه داشت که خداوند متعال در برخی آیات قرآن کریم، حرمت برخی احکام را به صراحت بیان فرموده است، اما گاهی تعابیر دیگری مانند «و الله لا یحب الفساد» هم در قرآن دیده می شود که به همان مفهوم حرمت است.
وی با بیان این که برخی به جای فحص و تتبع علمی، کار خود را به هوش مصنوعی واگذار می کنند گفت: معنای حجت بودن فتوای مجتهدان برای مقلدان، مسئولیت پذیری مجتهدان در برابر فتاوای خود است و به همین دلیل است که می گوییم تقلید از میت جایز نیست.
ایشان افزود: بر این اساس، ابزارهای نوپدیدی مانند هوش مصنوعی هم در هر سه مرحله گزینش داده ها، تنظیم داده ها و استنتاج از داده ها حجیت ندارند و مقلد نمی تواند از آن ها تبعیت کند؛ چراکه پدیده هایی مانند هوش مصنوعی علاوه بر امکان خطا، مسئولیت پذیر هم نیستند.
پایان پیام/
