تدریس:

معظم ‏له، از همان آغاز تحصیل، پس از اتمام هر دورهٔ تحصیلى و انتقال به مرحلهٔ بعد، مرحلهٔ قبلى را تدریس مى ‏کرد. هنگامى که در نجف بود، مقدمات را تا سطح لمعه تدریس کرد و پس از انتقال به قم، شرح لمعه، رسائل، مکاسب، نهایه الحکمه، شرح منظومه، اسفار، اشارات، شرح تجرید و کفایه الأصول را تدریس نمود.

در اهواز نیز به تدریس مکاسب، رسائل و شرح لمعه اشتغال داشت.

همچنین از آغاز ورود به قم در مدرسهٔ حقّانى، دروسى نظیر انشاى عربى، فلسفه و اصول عقاید را تدریس کرد و پس از شهادت مرحوم آیت الله قدوسى (رضوان الله) در مدرسهٔ شهیدین، به تدریس رسائل و شرح لمعه نیز مشغول شد.

همچنین، از آغاز اعزام به انگلستان جهت نمایندگى از مقام معظم رهبرى (حفظه الله) و پس از تأسیس حوزهٔ علمیّه در پایتخت این کشور (لندن)، به تدریس خارج فقه (مباحث حکومت اسلامى و قضاء) و اصول پرداخت، علاوه بر آن دروسى نظیر فلسفه، رسائل، مکاسب، حلقات اصول، تفسیر قرآن به زبان هاى فارسى، عربى و انگلیسى نیز مشغول شد.

در حال حاظر حضرت آیت الله اراکی (حفظه الله) مشغول تدریس دروس خارج اصول فقه و خارج فقه نظام سیاسی و خارج فقه نظام اقتصادی و خارج فقه نظام فرهنگی و فقه نظام شهرسازی و اصول فقه نظام و رجال و تفسیر در حوزهٔ علمیهٔ قم می‏ باشد.

 

تألیف و تحقیق:

استاد معظم در سال ۲۰۱۲ میلادی موفق به اخذ مدرک دکترای فلسفه ی غرب از دانشگاه پورتموث لندن شدند که تز دکترای ایشان کتابی به نام آزادی و علیّت است.

معظّم ‏له، با وجود مشغله ‏هاى کارى به خدمت در عرصهٔ تألیف توجّه خاصّى داشته و دارند و تاکنون آثار زیادى به زبان هاى فارسى، عربى و انگلیسى را به رشتهٔ تحریر درآورده اند، از جمله:

آثار فارسى:

۱. فقه نظام سیاسی (شش جلد تا کنون)

۲. اصول فقه نوین ( چهار جلد تا کنون)

۳. اصول فقه نوین جلد دوم.

۴. درآمدى بر عرفان اسلامى.

۵. کاوشهائى در مبانى نظرى حکومت دینى.

۶. دوره ها و پیشگامان بیدارى اسلامى (ترجمهٔ فارسی: الصحوه الإسلامیه المعاصره)

۷. آزادى و علیّت (متن فارسی برگرفته از پایان نامه دکتری)

۸. امامت در قرآن (ترجمه فارسی : نظریه النص علی الامامه)

۹. اصول عرفان ناب اسلامی در معارف سجادی.

۱۰. اقتصاد اسلامی (سه جلد تا کنون)

۱۱. نگاهى به رسالت وامامت.

۱۲. فقه نظام فرهنگی (در دست تألیف).

۱۳. مبانى جهان‏ بینى اسلامى.

۱۴. نقد ایدئولوژى سازمان مجاهدین خلق.

15. نظریهٔ شناخت (عنوان سابق: مبانی جهان‌بینی اسلامی)؛

آثار عربى:

۱. الولایه الإلهیّه وولایه الفقیه.

۲. مدخل إلى منهج المعرفه الإسلامیّه.

۳. المعرفه الإسلامیه، منهجاً و تصوراً.

۴. نظریه النص على الإمامه فی القرآن الکریم.

۵. صلح الإمام الحسن وثوره الإمام الحسین علیهما السلام.

۶. حوار فی الإمامه.

۷. مدخل إلى العرفان الإسلامی.

۸. الأسس النظریه للدوله الإسلامیه.

۹. أساس الحکم فی الإسلام.

۱۰. معالم الفکر الأصولی الجدید.

۱۱. حجّیه سنه الصحابی، دراسه و نقد.

۱۲. الصحوه الإسلامیه المعاصره، أدوار وروّاد.

۱۳. نظریه الحکم فی الإسلام.

۱۴. ثبوت الهلال فی الأماکن المتباعده.

۱۵. سنن التطور الاجتماعی فی القرآن الکریم.

۱۶. سنن القیاده الاهیه فی التاریخ (عنوان سابق: صلح الحسن و ثوره الحسین)

۱۷. کتاب الخمس (دو جلد).

18. الموازین الشرعیّه لشعائر الحسینیه.

19. کتاب القضاء.

20. ملکیّه المعادن فی الفقه الاسلامی.

21. مبدأ العلیه و الإراده (در دست تالیف).

22. صلاه الجمعه.

23. ثوره الامام الحسین (ع) من منظور السنن التاریخیه فی القرآن

آثار انگلیسى:

1. Contemporary Islamic Awakening (ترجمه انگلیسی کتاب: الصحوه الإسلامیه المعاصره؛ أدوار وروّاد)
2. Freedom and Causality in Contemporary Islamic & Western Philosophy (متن فارسی برگرفته از پایان‌نامهٔ دکتری)

مقاله‌ها و مصاحبه‌های منتشرشده:

به زبان فارسی

1. مودت اهل‌بیت، ملاک وحدت حقیقی جامعه اسلامی
2. هویت جمعی و نقش امام
3. وحدت اجتماعی و جایگاه امام
4. اسلام و علم الاجتماع: رابطه امام و جامعه
5. مهدویت و سنت‌های رهبری الهی در قرآن
6. جایگاه شورا در انتخاب حاکم اسلامی
7. فرصت‌های موج سوم، کارکردهای عام رهبری معنوی در جهان امروزز
8. خاستگاه مشروعیت قدرت
9. اثبات ولایت فقیه در پرتو عقل و قرآن
10. ولایت مطلقه فقیه مورد اجماع
11. اندیشه سیاسی انقلاب اسلامی
12. رهبری معنوی در جهان امروز
13. الزامات فقه سیاسی (با همکاری محمد جواد ارسطا)
14. جایگاه مردم در نظام حکومتی اسلام از دیدگاه امام خمینی
15. جایگاه مردم در نظام حکومتی اسلام
16. تدوین هنجارهای حکومت اسلامی
17. عقل در اغما، فریب‌های علمی و مفروضات مخفی علوم انسانی غرب
18. آهنگ شتابان بازسازی حوزه، پیوند دو نسل گذشته و آینده، حوزه علمیه را احیا می کند
19. جدیت، پژوهش مستمر، تدبر
20. نظری کوتاه بر جنبش نواندیشی دینی در حوزه‌های علمی ایران در نیمه دوم قرن بیستم
21. جامعیت شخصیت امام خمینی
22. زندگی مشترک زن و مرد بدون عقد ازدواج
23. شهید صدر و احیاگری در حوزه نجف
24. حقیقت ادراک و مراحل آن در فلسفه ملاصدرا
25. آیا اختیار با قانون علیت ناسازگار است؟
26. هویت‌ سازی عشق و نفرت
27. محتاج نگاه دوباره‌ایم
28. روش استنباط قواعد تنظیمی در اندیشه شهید صدر (با همکاری امین عابدی‌نژاد داورانی)
29. ماهیت پیشرفت اسلامی و لوازم تحلیلی آن (با همکاری امین عابدی‌نژاد داورانی)
30. نقش تحولات اجتماعی در نظریات فقهی
31. سازماندهى حوزه و مرجعیت
32. شمس در اشعار مولانا
33. شمس به روایت شمس
34. نقش تحولات اجتماعی در نظریات فقهی
35. گفت و گوی تمدن ها، چیست؟ چرا؟ چگونه؟
36. اسلام و علم الاجتماع: وحدت و تراکم اراده‌ها

بنیاد علم الاجتماع اسلامی چیست

به زبان عربی

1. العرفان الإسلامی الأصیل علی ضوء المعارف السجادیه
2. آلیات التبلیغ فی عاشوراء الحسین(ع)
3. العداله، مفهومها وحقیقتها وطرق إثباتها
4. الفرق بین علوم القرآن و التفسیر
5. القرآن الکریم: نظره فی تاریخ علومه و اسمائه
6. القرآن الکریم: أهمیه دوره و کیفیه التعامل معه
7. کیف نزل القرآن؟
8. فقه الحجّ فی دراسه استدلالیّه مقارنه حجّ الصبیان
9. الإمام الصدر ومشاریع النهضه فی الفکر الإسلامی
10. حکم المعاطاه فی النکاح
11. التعایش بین الجنسین
12. التراث الثقافی فی الفقه الإسلامی
13. الجرائم الصهیونیه علی ضوء بیان القائد
14. الشهید الصدر و المنجز الفکری و الحضاری

تحقیق آثار

1. تصحیح کتاب مقالات الأصول ضیاء الدین عراقی (با همکاری سید منذر حکیم)
2. تصحیح اللوامع الإلهیه فی المباحث الکلامیه از مقداد سیوری (با همکاری سید عمار أبورغیف)

تأسیس نهادهای علمی

معظم له با همکاری عده‌ای از اندیشمندان حوزه در سال ۱۳۶۶ مجمع الفکر الإسلامی را تأسیس کرد؛ مجمعی که به انجام اموری چون انتشار دورهٔ کامل آثار شیخ انصاری، احیای برخی کتب علمای شیعه، انتشار مجلهٔ علمی الفکر الإسلامی پرداخت.

به همت ایشان در انگلستان، فعالیت‌های علمی دیگری چون امور ذیل صورت گرفت: